Ülkemizde özel okul yapılanmasının hızla artması sürecinde, bu hıza, havacılık liseleri de eklenmiştir. Gerçekten de ülkemiz yakın geleceğinde, havacılık sektöründe iş görmesi beklenen çok sayıda insan gücüne ihtiyaç olacaktır.

Öte yandan, bu sektörel ihtiyacı gören okul yatırımcıları, ne yazık ki sektörün tamamen lisanslandırma ve kaliteye göre istihdam olanağı sağladığı gerçeğini görmezden gelerek, sadece Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önerilmiş müfredat ve gereklilikleri yerine getirip, havacılık adı altında liseler oluşturmuşlardır.

Dikkat !: Adında "Havacılık" ibaresi taşıyan lise ve dengi okulların, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından denetim ve yetkilendirilme zorunluğu yoktur. Bu nedenle, şu anda, bu tür liseler, çocukları istedikleri bir liseye yerleşememiş ebeveynler için çok çekici bir "şans"mış gibi görünmekte ve içeriklerine dikkat edilmeksizin, oldukça gelişkin özel okullarla aynı ücretleri ödeyerek, bir temel lise olanaklarından bile uzak olan tuzaklara çekilebilmektedirler.

Önemli Bilgi:  Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, 11 07 2014 tarihinde yayınladığı 26005653-010.06.01/2050 sayılı genelge ile, bu liselerin programlarının SHGM gereklerine göre kredilendirilebilmesi için, yani ebeveyn ve öğrencilerin beklentilerinin gerçekleşebilmesi için, "Tanınmış Okul" statüsünde olmalarını şart koşmuştur. Bunun anlamı, yapabilirliklerini, eğitim kalite ve düzenlerini, gerçekten havacılık gereklerine göre düzenleme zorunluğudur. 

Havacılıkta her türlü işin görülmesi veya bu işin yapılacağı yerin, aracın belirlenmesi için, mutlak süretle, sertifika ve lisans gerekmektedir. Üstelik bu sertifika ve lisanslar, her zaman sürelidir. Dahası, sertifikasyon ve lisanslandırma süreçleri zorlu olabilir.

Bu nedenle;

 * SHGM tarafından düzenlenmiş, "Tanınmış Okul" sertifikası bulunmayan liselere itibar etmeyiniz.

* Havacılıkta vaat geçerli değildir. Şunu-bunu yapacağız diyen lise programlarına itibar etmeyiniz. Neleri yapabildiklerini söyleyenleri dinleyiniz ve sertifika-lisanslarını kontrol ediniz.

* Havacılık eğitimi, havacılığın kendisinden daha pahalıdır. Bu pahalılığın nedeni, yüksek bilgi-beceri ve çok daha önemlisi "emniyet" ilkeleri nedeniyledir. Havacılığın her noktasına ilişkin değişik emniyet sertifikasyonları bulunur ve bu sertifikalardan gerekli olanlara sahip olmayan liselere itibar etmeyiniz.

* Bir okulun daha pahalı olması, o okulu daha "kaliteli" yapmaz. Bu nedenle, ücretlerin farklılığı en son değerlendirilmelidir. Burada gözetilmesi gereken konu, verilen ücretin karşılığının, taahhüt edilen zamanda tam olarak alınabilmesidir.

* Okulun yeri, yani ülkemizin neresinde ve uçuş eğitim olanaklarına ne uzaklıkta konuşlu olduğu çok önemlidir. Havaalanı ve uçuş işletmelerine uzak okullar, havacılığın gerçek dokusuna da uzak olacaktır.

* Okulun "büyük" olması ve eğitim çeşitliliği, kaliteli eğitimi işaret etmez.

Şöyle düşünmek gerekir: Geniş ve uzun bir menüsü olan lokantanın aynı genişlikte bir dondurucusu vardır. Uzmanlaşma, personel kullanımıyla doğru orantılıdır ve bir uzman eğitmeni, sadece arada sırada kullanmak için bulundurmak çok pahalıdır. Okulda bulunan sertifikalı ve/veya lisanslı havacıların kimler olduğu bilinmeli ve uzman istihdamı gözlenmelidir. Bir uzmana kaç öğrenci düştüğü, belirleyici bir kalite göstergesidir.

Okulun, o sırada kaç öğrenciye hizmet verdiğinin internet sitesinde sürekli güncelleniyor olduğunun görülebilmesi gerekmektedir.

Genç , dinamik, İngilizce diline çok hakim ve lisanslı bir teknik ekip, alaylı usullerle çalışan ekipten çok daha verimlidir. Bu nedenle, okulun internet sitesinde teknik ekibini tanıtıp tanıtmadığını, tanıtıyorsa, lisans ve dil bilgisine yer verip vermediğini kontrol etmek, önemli ve belirleyici bir ayrıntıdır.

* Okulun internet sitesinde bulunması gereken eğitmen personel listesinin nitelikler açısından dikkatle incelenmesi gerekir.

 Havacılık, havacılık ortamı içinde, bilginin tecrübe ve görgüyle gelişmesi gereken, emniyetin en ön planda olduğu bir uğraştır. Anlaşılacağı üzere, havacılık eğitimi, havacılığı gerçekten hissettiren ortamlarda ele alınabilir. Okulu gezerek, ortamın ne kadar havacı olduğunu, kendisine ait hangar, pist, hava aracı gibi unsurların bulunup bulunmadığını gözleyiniz.

* Önemli olan okulun ne kadar dinamik olduğudur. Sürekli büyüyen bir okul, dinamik okul demek değildir. Okulda faaliyetin ne kadar emniyetle ve söz verildiği şekilde yürüdüğü önemlidir. 

* Okulun yıllık faaliyet (etkinlik) planına bakınız. Bunların ne kadarının havacılıkla doğrudan ilişkili olduğunu ve hangilerinin söylendiği şekilde gerçekleştirildiğini kontrol ediniz.

* Okulun, eğitim araçları ve varsa uçaklarını hangi parametrelerle kullandığının internet sitesi içinde açıkça belirtilmiş olduğunu görmek gerekmektedir. Bu parametrelerde dikkat edilmesi gereken, bu unsurların gerçekten eğitim için mi yoksa reklam amaçlı mı kullanıldığıdır.

* Okulun mezuniyetle birlikte hangi sertifika/lisans veya kredileri sağladığı, yazılı olarak taahhüt edilmiş olmalıdır. Ülkemizde verilen lisanslar, JAA lisanslarıdır, ancak bunun yanı sıra JAA-EASA lisansı üretebilen okullar da bulunmaktadır. Havacılıkta lisans niteliğinin önemli olduğu göz ardı edilemez.

* Hiç bir okul, hiçbir şekilde, iş garantisi veremez. Bu tür vaatler, havacılığın doğasıyla uyumsuzdur ve gerçekçi değildir. O nedenle, bir okulun böyle bir vaatte bulunması, diğer vaatlerinin de düşünülmesini gerektirmelidir. Eğer Okul, iş garantisi verdiği konusunda ısrarlıysa, eğitimin bitişinden sonraki dönem için olası işsizliğe karşı, tazminat taahhüdünde bulunması ve eğitimin; bilgi, beceri, hastalık gibi nedenlerle aksaması durumuna karşı da bütün ödemeyi eğitimlerin bitişinde talep etmesi gerekir. Peşin yapılmış ödemeleri, bu okullardan geri almak oldukça zor olabilir.

* Havacılık eğitiminde derslerin organizasyonu çok önemlidir.  Okulunun "mutlaka" belli bir sisteme ait doküman kaynağının bulunması gerekir. Bu kaynak yığını, telif sorunları olmayan, özgün, başlangıç eğitiminde tamamen Türkçe, orjinal içerik ve basımı olan unsurlardan oluşur. Okulun doküman kaynağı, oradan buradan toplama, fotokopi gibi unsurlardan oluşuyorsa veya başlangıç eğitimi için özgün, ayrıntılı içerik sunamıyorsa bunun anlamı öğrencinin eğitimini değil, kazanacağı parayı önemsediğidir. Bu davranış, kendisini eğitimin her yerinde gösterecektir.  Pek çok yer dersinin anlaşılabilmesi, bir uçağın varlığını ve uçak başı çalışma gerektirir. Daha önce hiç görülmemiş bazı kavramların hayâl edilerek anlaşılması olanaksızdır. 

* Eğitim sınamalarının, yine çok özgün ve önceden çalışma şartları sunan otomasyonla ele alındığından emin olunmalıdır. Bu otomasyon sistemleri, aynı zamanda eğitmen performansını da ölçtüğü için, öğrencinin eğitim kalitesini arttırır. Okulun internet sitesinde, derslerin ölçme/değerlendirme sisteminin hangi otomasyona bağlı olduğu iyice incelenmelidir. Eğer okul böyle bir otomasyona bağlı değilse, derslerin keyfiyetle ele alındığı düşünülmelidir.

* Çoğu okul, görsel niteliğini arttırmak için, öğrencilerini üniforma giymeye zorlar. Okulların bunu yapma yani, belli bir kılık ve kıyafeti zorlama yetkisi, sözleşmede bulunmadığı sürece, yoktur. Dahası, bu tür bir uygulama, Anayasal haklara aykırıdır. Ancak "çalışan" konumundaki kişiler, üniforma giymeye zorlanabilir. Buna istisna, teknik çalışma sırasında kullanılması gerekebilecek emniyet nedenli özel antistatik ve yanmaz kumaştan giysiler olabilir. Öte yandan, okulun öğretmenleri ve personeli, çalışan sıfatıyla üniforma kullanıyor olabilir. Okul seçilirken, üniforma zorlamasının olup olmadığı incelenmelidir. Kendi personeli üniforma kullanmadığı hâlde öğrencisini üniformaya zorlayan okullar, bedava reklâm ve görüntüsel disiplin peşindedir. Diğer yandan, üniforma zorlaması olan okulların, mutlaka (kendi reklamları yapıldığı için) üniformaları ücretsiz sağlaması gerekir.

* Okulun eğitim kaynaklarını (kitap, harita, ölçme araçları, teknik çanta, alet ve çeklistler vb.) ücrete dahil olarak sağlayıp sağlamadığı iyice anlaşılmalıdır. Bu unsurlar, pahalı olabilir. Eğer sağlanmıyorsa, bunun da belirtiliyor olması gerekir.